Różnica między kalibracją a certyfikacją

Dwa terminy z zakresu metrologii sprawiają najwięcej kłopotów użytkownikom maszyn pomiarowych - są nimi "Certyfikacja" i "Kalibracja". Nieumiejętność rozróżnienia tych procesów może być naprawdę kłopotliwa, jeśli przyjdzie czas na coroczną..... no właśnie - kalibrację czy certyfikację? Wiele osób już odkryło, że terminy te nie są wymienne, mimo że dość często właśnie w ten sposób są stosowane.

W tym opracowaniu przedstawimy czytelnikowi standardowe procedury stosowane w przemyśle metrologii współrzędnościowej. Nie mamy jednak zamiaru zmieniać lub ponownie interpretować norm ISO bądź też inicjować akademickiej dyskusji o znaczeniu słowa "Kalibracja". (Jeśli chcesz głębiej poznać ten temat, zapoznaj się z informacjami zamieszczonymi w dziale ASQ). Celem niniejszego opracowania jest uświadomienie czytelnika na czym polega certyfikacja i kalibracja.

Certyfikacja

Certyfikacja, niezależnie od tego czy przeprowadzana jest na ramieniu pomiarowym, współrzędnościowej maszynie pomiarowej lub trackerze laserowym, to proces kontroli i weryfikacji, czy dana maszyna wykonuje pomiary w granicach określonych specyfikacji. Do realizacji tego zadania wykorzystywane są niektóre rodzaje artefaktów, takich jak np. Płytki wzorcowe. Proces przeprowadzania "Certyfikacji" (rezultat końcowy) często zwany jest również "Weryfikacją". Przykład: "Przeprowadziłem weryfikację, aby otrzymać certyfikację maszyny". A zatem weryfikacja to proces, certyfikacja to rezultat końcowy. "Testy wykazały, że moja maszyna działa zgodnie ze specyfikacjami".

Niektóre rodzaje maszyn umożliwiają przedsiębiorcom samodzielne przeprowadzenie czynności weryfikacyjnych, czyli samodzielnej certyfikacji. Ramię pomiarowe ROMER Absolute Arm oferuje  wzorzec  długości  , który można wykorzystać do szybkiej kontroli, by sprawdzić, czy maszyna działa w granicach specyfikacji. Na przestrzeni ostatnich lat sprzedano również wiele różnego rodzaju urządzeń "oceny funkcjonowania" przeznaczonych dla współrzędnych maszyn pomiarowych typu portalowego. 

Samodzielną weryfikację warto przeprowadzić jako tymczasową kontrolę parametrów, by upewnić się, że maszyna działa zgodnie ze specyfikacjami. Jednak plany jakości wielu przedsiębiorstw wymagają certyfikacji przeprowadzanej co pewien okres (zazwyczaj co rok) przez stronę trzecią. Certyfikacja realizowana przez pomiot zewnętrzny zwiększa zaufanie w rezultaty, ponieważ specjaliści innej firmy będą stosowali lepsze procedury, sprzęt oraz przejdą szkolenia umożliwiające im przeprowadzenie certyfikacji. Na przykład certyfikacja przenośnych ramion pomiarowych oraz współrzędnościowych maszyn pomiarowych typu portalowego przeprowadzana przez Hexagon Manufacturing Intelligence wymaga przestrzegania standaryzowanych procedur i często zajmuje cały dzień.

Jeśli tymczasowa lub coroczna kontrola wykaże, że maszyna działa niezgodnie z określonymi specyfikacjami, wówczas nie może być ona certyfikowana. Musi zostać przeprowadzona regulacja maszyny, aby mogła zostać certyfikowana zgodnie ze specyfikacjami. Proces ten (w sektorze przemysłowym) nazywany jest kalibracją.

Kalibracja

Jak już wspomnieliśmy, jeśli procedury weryfikacyjne wykażą, że maszyna nie działa zgodnie ze specyfikacjami, nie może być certyfikowana. Trzeba coś zrobić, aby ją ustawić. Proces ten nazywany jest Kalibracją. Wymaga czasu, odpowiedniego sprzętu i fachowej wiedzy.

Nie zaleca się, a nawet nie jest możliwa kalibracja maszyn pomiarowych na własną rękę. Zadanie to należy powierzyć ekspertom, którzy kalibrację wykonują codziennie, przechodząc odpowiednie szkolenia, opracowując procedury i posiadając sprzęt do właściwej realizacji zadania. A zatem proces kalibracji angażuje podmiot zewnętrzy, który ustawia twoją maszynę w taki sposób, aby mogła pozytywnie przejść certyfikację.